De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen verandert het bouwproces. De nieuwe bouwwet voegt met de kwaliteitsborger die verplicht toezicht gaat houden op de bouw een extra schakel toe aan het bouwproces. De wet heeft ook juridische gevolgen voor andere partijen bij het bouwproces die de wet niet noemt en die een belangrijke rol hebben in het bouwproces. Zoals de directie UAV 2012. De kwaliteitsborger en de directie UAV 2012 houden allebei toezicht op de bouw, maar ieder vanuit een andere rol. Hoe combineer je kwaliteitsborging en directievoering onder de UAV 2012 en voorkom je problemen?
Wat zijn de UAV 2012?
De Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en technische installatiewerken 2012 (1989) zijn algemene voorwaarden. Ze zijn geschreven voor de traditionele situatie die uitgaat van een driehoeksverhouding tussen de adviseur die het ontwerp maakt en de opdrachtgever de aannemer vraagt om dat ontwerp uit te voeren. De UAV 2012 zijn de meest gebruikte algemene voorwaarden bij aannemingsovereenkomsten in Nederland. De UAV 2012 bevatten alleen administratieve of juridische bepalingen en geen technische beschrijvingen of voorschriften. Die staan in het bestek als technische beschrijving van het werk.
Wanneer zijn de UAV 2012 van toepassing?
De UAV 2012 (1989) zijn van toepassing als ze in het bestek of op de aannemingsovereenkomst van toepassing zijn verklaard. Bijvoorbeeld zo in een bestek waarop de STABU Standaard 2012 Sinds 2019 is de STABU-Standaard 2012 vervangen door de STABU-Standaard 2019. In artikel 01.02 worden de UAV 2012 via de Aanvullende administratieve bepalingen van toepassing verklaard. van toepassing was verklaard:
00.01.10 VAN TOEPASSING ZIJNDE VOORWAARDEN
Van toepassing zijn de standaard technische bepalingen in de
STABU-Standaard 2012, alsmede, voor zover daarvan niet
uitdrukkelijk is afgeweken in het bestek, de Uniforme
Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken
en van technische installatiewerken 2012 (UAV 2012),
vastgesteld bij beschikking van 19 januari 2012 nr. 2011-
2000541953 van de Ministers van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties en Economische Zaken, Landbouw en
Innovatie, zoals deze zijn opgenomen in de STABU-Standaard
2012 als bijlage II, uitgegeven door Stichting STABU te Ede.
Of zo in de aannemingsovereenkomst:
Art. 2 Voorwaarden
Op deze overeenkomst zijn van toepassing de Uniforme Administratie Voorwaarden voor de uitvoering van werken 2012 (‘UAV’), behoudens voor zover daarvan in het bestek is afgeweken.
Wat doet de directie UAV?
De directie UAV 2012 (1989) vertegenwoordigt zijn opdrachtgever in alle zaken betreffende het werk. Hij houdt namens zijn opdrachtgever onder meer toezicht op de bouw en op de naleving van de aannemingsovereenkomst paragraaf 3 UAV 2012. De directie kan de aannemer ook informeren over het ontwerp.
De directie UAV:
- vertegenwoordigt de opdrachtgever Paragraaf 3 lid 4 UAV 2012
- coördineert werkzaamheden
- houdt toezicht op de uitvoering van het werk en op de naleving van de overeenkomst Paragraaf 3 lid 6 UAV 2012
- houdt de administratie bij en legt belangrijke gebeurtenissen vast in dagboeken, lijsten, weekrapporten en bouwverslagen Paragraaf 27 UAV 2012
- regelt de betaling van de aannemer Paragraaf 40 UAV 2012
- maakt en/of controleert werktekeningen en andere stukken die voor de uitvoering van het werk zijn gemaakt.
Is het aanwijzen van een directie UAV verplicht?
Nee, het aanwijzen van een directie UAV is niet verplicht. Wijst de opdrachtgever geen directie aan, dat moet hij dat vooraf schriftelijk aan de aannemer laten weten Paragraaf 3 lid 2 UAV 2012. En als het niet aanwijzen van de directie tot gevolg heeft dat de opdrachtgever meer van de aannemer verlangt dan redelijk is, heeft de aannemer recht op bijbetaling Paragraaf 3 lid 2 UAV 2012. Als de opdrachtgever geen directie aanwijst, moet hij de taken van de directie zelf uitvoeren Paragraaf 3 lid 9 UAV 2012.De regeling in paragraaf 3 UAV 2012 ziet alleen op directievoering tijdens de uitvoering tot en met de oplevering, niet ook op de aanbesteding- en ontwerpfase. De aannemer moet de aanwijzingen van de directie opvolgen Paragraaf 6 lid 2 UAV 1989.
Wat spreken de opdrachtgever en de directie UAV met elkaar af?
De regeling van de UAV 2012 (1989) ziet op de verhouding tussen de opdrachtgever en de aannemer, niet op de verhouding tussen de opdrachtgever en de directie UAV. De opdrachtgever en de directievoerder maken afspraken over de uitvoering van de taken van de directie UAV in een overeenkomst van opdracht. Meestal verklaren partijen daarop de DNR 2011 van toepassing. De Standaardtaakbeschrijving DNR-STB fase 9 (Uitvoering directievoering) geeft een concrete omschrijving van de taken van de directie. De inhoud van de afspraak blijkt uit de overeenkomst van opdracht, de DNR 2011 en de Stb fase 9, correspondentie en overige stukken.
Kwaliteitsborging onder de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen
De kwaliteitsborger houdt tijdens de bouw toezicht volgens het gekozen instrument voor kwaliteitsborging. Aan de hand van een borgingsplan controleert hij het werk van de aannemer. Hij toetst of het bouwwerk minimaal zal voldoen aan de vereisten van het Bouwbesluit.
Volgens het concept-Besluit Kwaliteitsborging Artikel 1.36 Risicobeoordeling concept-besluit Kwaliteitsborging is de kwaliteitsborger verplicht om:
- voor de aanvang van het werk op basis van het desbetreffende instrument een borgingsplan te maken met een beoordeling van de bouwtechnische risico’s en de daarbij behorende beheersmaatregelen
- integraal te toetsen of de bouwwerkzaamheden voldoen aan de voorschriften in de hoofdstukken 2 t/m 6 van het Bouwbesluit 2012
- zijn opdrachtgever na de afronding van het werk een verklaring te geven waarin hij aangeeft dat hij gerechtvaardigd vertrouwd dat het bouwwerk voldoet aan de voorschriften in de hoofdstukken 2 t/m 6 van het Bouwbesluit 2012 Artikel 1.42 Informatieverstrekking kwaliteitsborger aan bouwpartijen en bevoegd gezag concept-besluit Kwaliteitsborging.
Het concept-Besluit Kwaliteitsborging geeft regels over de kwaliteitsborging in het bouwproces om te komen tot een bouwwerk dat voldoet aan de bouwtechnische voorschriften van het Bouwbesluit 2012. Het ziet niet op de verhouding tussen de kwaliteitsborger en zijn opdrachtgever. Zij moeten afspraken maken over de uitvoering van de wettelijke taak van de kwaliteitsborger in een overeenkomst van opdracht. Daarin regelen zij ook andere onderwerpen die bij een opdracht aan de orde komen zoals bijvoorbeeld de betaling en de (beperking van) aansprakelijkheid van de kwaliteitsborger.
Wat is het verschil tussen de directie UAV en kwaliteitsborging onder de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen?
De directie UAV houdt toezicht op de uitvoering van het werk conform de aannemingsovereenkomst. Ook ziet de directie UAV toe op de administratie begeleiding van de uitvoering. Anders dan de kwaliteitsborger, is de directie UAV niet wettelijk verplicht om ervoor te zorgen dat het werk minimaal voldoet aan de technische vereisten van het Bouwbesluit. Ook verklaart de directie UAV bij de gereedmelding niet dat het werk voldoet aan de technische vereisten van het Bouwbesluit. Ook heeft de directie UAV meer taken dan de kwaliteitsborger.
Zitten de kwaliteitsborger en de directievoerder UAV elkaar in de weg?
Niet perse, maar het kan wel. Bijvoorbeeld wanneer de overeenkomst tussen de opdrachtgever en de aannemer en de overeenkomst tussen de kwaliteitsborger en zijn opdrachtgever niet op elkaar aansluiten voor het toezicht op de bouw en de constructie. Dit kan leiden tot problemen en tot dubbel werk. Bijvoorbeeld wanneer ze allebei oordelen over hetzelfde onderdeel van het werk en de kwaliteitsborger dat onderdeel afkeurt, terwijl de directievoerder dat had goedgekeurd. En andersom, al telt in dat geval waarschijnlijk het oordeel van de kwaliteitsborger. Hij moet bij de gereedmelding immers positief verklaren dat het werk voldoet aan de technische vereisten van het Bouwbesluit. Dat geldt ook als de aannemer opdrachtgever is van de kwaliteitsborger.
De aannemer en de kwaliteitsborger kunnen dezelfde opdrachtgever hebben, maar dat hoeft niet. De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen schrijft niet voor wie de kwaliteitsborger inschakelt. Dat kan iedereen zijn in het bouwproces, zolang de kwaliteitsborger maar onafhankelijk is en in juridisch-, economisch-, en financieel opzicht niet is betrokken bij het bouwproject Artikel 1.38 concept-besluit Kwaliteitsborging.
Directievoering UAV en kwaliteitsborging zijn communicerende vaten
Als het gaat om toezicht op de constructie en op de uitvoering zijn directievoering UAV en kwaliteitsborging onder de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen communicerende vaten TBR 2017-91 De gevolgen van de Wet kwaliteitsborging voor het Bouwen voor het werk en de rechtsverhouding van de architect, E.M. Bruggeman..
Hoe meer toezicht van de kwaliteitsborger op de constructie en op de werkwijze van de aannemer en hoe beter de aannemer zijn interne kwaliteitssysteem op orde heeft, hoe minder de directie UAV hoeft te doen. Met behulp van de kwaliteitsborger toont de aannemer immers zelf aan dat het werk tenminste voldoet aan de technische vereisten van het Bouwbesluit. In dat geval zal de directie UAV minder bezig zijn met de techniek en toezicht op de uitvoering en meer met de planning, coördinatie, administratie en oplevering van het werk.
Andersom kan de directie UAV er ook voor zorgen dat de kwaliteitsborger minder nodig is. Hoe beter en aantoonbaar het toezicht van de directie UAV op de technische- en constructieve aspecten van het werk, hoe minder toetsing door de kwaliteitsborger nodig is. Zolang de kwaliteitsborger bij de gereedmelding maar kan verklaren dat hij gerechtvaardigd vertrouwt dat het werk voldoet aan de technische vereisten van het Bouwbesluit
Hoe combineer je kwaliteitsborging en directievoering onder de UAV en voorkom je problemen?
Denk van tevoren goed na over de verdeling van de taken tussen de directie UAV en de kwaliteitsborger. Maak hierover duidelijke afspraken, zodat ze elkaar tijdens de uitvoering van het werk versterken en elkaar niet in de weg zitten. Zorg als aannemer voor een robuust en inzichtelijk systeem van interne kwaliteitsborging. Hoe beter de interne kwaliteitsborging op orde is, hoe eerder de bouwkwaliteit inzichtelijk is. En hoe makkelijker de kwaliteitsborger en de directie UAV hun werk kunnen doen. Zo voorkom je problemen.
U las een artikel van Ottilie Laan
Als advocaat bouw- en vastgoedrecht ondersteun ik professionele opdrachtgevers met het maken van duidelijke afspraken en heldere communicatie tussen partijen in bouwprojecten.
Meer informatie:
Specialisaties en dienstverlening
Vrijblijvend contact opnemen
Nieuwe artikelen direct per e-mail ontvangen?
Meldt u dan hieronder aan voor mijn nieuwsbrief.
U kunt zich altijd eenvoudig met één klik afmelden.
